کبد چرب به تجمع بیش از اندازهی چربی در کبد (بیش از پنج درصد وزن آن) اطلاق میشود.
چاقی و اختلال در چربیهای خون، بیماری دیابت، مصرف مشروبات الکلی، کاهش مکرر یا ناگهانی وزن، بدغذایی و سوء تغذیه، گرسنگی طولانیمدت، برخی از جراحیهای شکم، برداشتن قسمتی از روده، جراحی روی لوزالمعده، مصرف برخی از داروهای کورتوندار مثل پردنیزولون، داروهای ضد تشنج مانند اسیدوالپروئیک و مصرف بیرویهی هورمونها چون استروئیدها، آب خوردن بین غذا، استرس درونی و نهفته، داروی تقویت جنسی خودسرانه و مصرف غذاهای فست فودی از جمله علل ابتلا به بیماری کبد چرب هستند.
بیماری کبد چرب معمولاً علامت خاصی ندارد و با انجام سونوگرافی به علل دیگر، ابتلا به کبد چرب نیز تشخیص داده میشود. از سویی میتوان از آزمایشهایی برای آنزیمهای کبدی در تشخیص التهاب ناشی از کبد چرب نیز استفاده کرد. نمونهبرداری از کبد و مطالعات میکروسکوپی بر روی آن نیز در اثبات تشخیص کمککننده است. در برخی موارد بیمار علائمی چون ناراحتی در قسمت فوقانی شکم، خستگی، ضعف، بیاشتهایی و تهوع دارد. در موارد شدید زردی نیز دیده میشود.
این بیماری دارای سیر مزمن بوده و شیوعی بین ۱۰ تا ۳۰ درصد دارد و جمعیت مبتلا معمولاً شامل افراد چاق در سنين ميانسالي است.
بهطور کلی بیماری کبد چرب به دو دسته تقسیم میشود:
کبد چرب الکلی ناشی از مصرف طولانیمدت الکل که در آسیاییها و خانمها شیوع بیشتری د:.7-رد. مصرف مداوم الکل و درمان نکردن این بیماری، میتواند ابتدا به فیبروز و سپس به سیروز (مرحلهی نهایی نارسایی کبد) منجر شود. سیروز کبدی معمولاً در افرادی که چاقی مفرط دارند دیده میشود.
کبد چرب غیر الکلی ناشی از عوامل ژنتیکی، دیابت، چاقی، بیماریهای قلبی و برخی بیماریهای متابولیسم و هپاتیتهای مزمن مانند هپاتیت B و C است. خصوصاً در بیماران دیابتی التهاب ناشی از کبد چرب بیش از افراد عادی است.
گام نخست در درمان بیماران مبتلا، تمرکز روی مهار مشکلات طبی واختلالات زمینهساز کبد چرب است. گام بعد شامل اقداماتی چون ترک مصرف مشروبات الکلی، کنترل بیماری دیابت، کاهش چربیهای خون و تغییر در شیوه زندگی فرد است.
بهترین و مؤثرترین روش، ورزش همراه با کاهش تدریجی وزن است. کاهش ناگهانی وزن به این اختلال شدت میبخشد.
در برخی موارد برای کنترل بیماری پزشک دارو تجویز میکند.
از آنجاییکه مؤثرترین و پایدارترین نتایج از درمان چاقی بهوسیلهی جراحیهای دستگاه گوارش بهدست میآید، بیماران مبتلا به کبد چرب با توجه به شاخص تودهی بدن (BMI) کاندید جراحی مانند حلقه، پلیسه یا بایپس معده میشوند. رژیمهای مکرر و سخت در بیماران سوپرچاق باعث تشدید بیماری کبد چرب میشود. هدف از جراحی، کاهش وزن و رسیدن به وزن مطلوب طی دو سال است. نصف اضافه وزن بهدنبال جراحی چاقی طی شش ماه اول و نصف بعدی طی یک سال و نیم بعد از آن کاهش مییابد. مثلاً فردیکه قرار است پنجاه کیلوگرم وزن بهدنبال عمل اسلیو معده کم کند، بیست و پنج کیلوگرم طی شش ماه و بیست و پنج کیلوگرم بعدی طی یک سال و نیم کم میشود.
واضح و روشن است که از هیچ دستگاه لیپولیز و لیپوساکشنی نمیتوان انتظار داشت چربی داخل سلولهای کبدی را بکشد. لذا انجام لیپولیز برای درمان چاقی موضعی در محدودهی چربیهای زیر پوست مناسب است و چربیهای اطراف احشا و داخل شکم با اقداماتی مانند رژیم، ورزش و جراحی بر حسب BMI درمان میشود.