بیماری دیابت یا مرض قند، بیماری متابولیک (سوخت و ساز) پیچیده ای است که مشخصه ی آن بالا بودن پایدار قند خون است که علت آن تولید ناکافی انسولین یا مقاومت به آن است و بر همین اساس به دو نوع تیپ یک یا I (وابسته به انسولین) و تیپ دو یا II (غیروابسته به انسولین) تقسیم می شود. علت ابتلا به دیابت کاملن شناخته نشده است. اما در دیابت نوع دو، چاقی و ژنتیک دو عامل مؤثر هستند.
اساس درمان دیابت نوع یک استفاده از انسولین است. جراحی پیوند پانکراس تنها زمانی انجام می شود که بیمار کاندید پیوند کلیه شود. زیرا داروهای مورد نیاز برای حفظ پیوند بیشتر از داروهای کنترل قند هستند. لذا پیوند پانکراس به تنهایی انجام نمی شود.
در سالهای اخیر نام بخشهای جراحی چاقی به بخش جراحی چاقی (باریتریک) و متابولیک تغییر یافته است.
علت این نامگذاری درمان مشترک و همزمان بیماری دیابت نوع دو همزمان با درمان شدن چاقی طی عمل جراحی است.
سردستهی عملهای چاقی و متابولیک بایپس معده است. نتایج اعجاز گونهی بایپس در درمان دیابت نوع دو و همچنین پرفشاری خون از دلایل اقبال جراحان و بیماران به این عمل است. البته تمام اقداماتی که باعث کنترل وزن شود دیابت را نیز تحت کنترل درمیآورد، ولی در عمل بایپس قبل از کاهش وزن بهبود دیابت مشاهده میشود.
جراحی اسلیو معده هم اثر خیلی خوبی بر درمان دیابت و پرفشاری خون دارد و خود را به عنوان جراحی متابولیک مطرح ساخته است. چند نوع جراحی متابولیک دیگر هم وجود دارد که بهعلت عوارض فراوان، درصد کمی از از کل جراحیها را تشکیل میدهند. جراحی دئودنال سویچ، انحراف پانکراسی صفراوی و ایلال اینتر پوزیشن از آن جمله هستند.